Over twee maanden komt de nieuwe Dikke Van Dale op de markt. De uitgever heeft laten weten dat zo’n 15.000 woorden worden voorzien van de aanduiding m/v én de genderneutrale x: de minister is voortaan m/v/x! Zoals verwacht hebben sommigen daarop negatief gereageerd. ‘Doet nu ook Van Dale mee aan dat genderneutrale gedoe?’
Mag ik de vraag anders stellen?
Kan Van Dale in 2022 nog altijd stellen dat de minister alleen een (m) is, zoals hij jaren heeft volgehouden?
Het hangt ervan af wat je wilt zetten bij een woord dat naar een persoon verwijst: vermeld je er het grammaticale genus of het biologische geslacht bij, of houd je rekening met gender? In de vorige editie gold een nogal complexe regeling. Bij een gemeenslachtige (zijdige) persoonsnaam die een beroep, functie of status aanduidt, staat de (m). Anders staat er de (m/v) bij, tenminste als hij geen specifiek vrouwelijke pendant heeft. Door die regeling staat bij ‘minister’ de aanduiding de (m) en bij ‘blinde’ de (m/v). Kan een blinde dan wel een vrouw zijn en een minister niet?
In de nieuwe editie wordt het grammaticale genus bij de-woorden die naar personen verwijzen, niet meer vermeld. (Dat hoeft ook niet: het lidwoord de geeft voldoende grammaticale informatie.) Bij die woorden staat voortaan de aanduiding de (m/v/x). Daaronder worden de twee onderscheiden categorieën uit de vorige editie samengebracht. De minister en de blinde zijn voortaan allebei de (m/v/x). Daarmee geven we aan dat je naar hen kunt verwijzen met hij, zij of een non-binair voornaamwoord als die en hen.
Moet die x daar per se bij? Als woordenboekmaker van de 21e eeuw kun je niet negeren dat non-binariteit bestaat. Sommige mensen definiëren zich nu eenmaal niet als man of vrouw. Sterker nog: er zijn mensen met een officieel identiteitsbewijs waarop X staat bij hun geslacht. Als de Dikke Van Dale een woordenboek voor iedereen wil zijn, waarin elke Nederlandstalige zich kan herkennen, dan mag de x in de (m/v/x) niet ontbreken.
Deze column is eerder verschenen op de website van Van Dale.