In Nederland heeft Tweede Kamerlid Niesco Dubbelboer voorgesteld dat de grondwet herschreven wordt in moderne en heldere taal. Of het nu wenselijk is de grondwet te herschrijven laat ik even in het midden – het is nu eenmaal geen vodje papier. Maar juridisch taalgebruik is voor de gemiddelde lezer vaak nogal duister.
Neem nu ‘in hoofde van’, dat in onnoemelijk veel juridische en ambtelijke teksten voorkomt. Wat betekent dat eigenlijk? Van Dale houdt het erg vaag: wat … betreft, wat … aangaat, voor zover … erbij betrokken is. Wat vaag is, kan meestal preciezer gezegd worden.
“Het gebruik van de website impliceert de aanvaarding in hoofde van de gebruiker van huidig reglement.” Had het ook niet gewoon ‘door de gebruiker’ kunnen zijn? Maar ook dan staat de zin stijf van de formaliteit. Het klinkt misschien minder juridisch, maar staat er niet gewoon dit: “Door deze website te gebruiken, aanvaardt u impliciet dit reglement.”?
“Via dit artikel wordt de aftrekbaarheid van sociale voordelen als beroepskosten in hoofde van de toekennende werkgever gerealiseerd.” Na een tijdje weet je wel wat bedoeld wordt: “Door dit artikel kan een werkgever de sociale voordelen die hij toekent, aftrekken als beroepskosten.” Denk ik.
“Geen aansprakelijkheid voor gebreken kan weerhouden worden in hoofde van de leverancier indien deze termijn zonder ontvangst van de hierboven bedoelde melding is verstreken.” Waarom niet zo: “De leverancier moet de klacht binnen de vermelde termijn ontvangen. Anders kan hij niet meer voor gebreken aansprakelijk gesteld worden.”?
Weet je wat het is? ‘In hoofde van’ is het formele neefje van ‘naar … toe’. Je kunt er alles en niets mee zeggen.