Ook een taaladviseur kan de taalkennis van zijn landgenoten geheel verkeerd inschatten. Na de opname van het Groot Dictee – nee, ik heb het niet meegeschreven, maar wel gecorrigeerd – zeiden veel Vlamingen me dat ze nog nooit de uitdrukking ‘voor pampus liggen’ gehoord hadden. Ik was stomverbaasd.
En ja hoor, zoek maar eens naar ‘pampus’ in Belgische teksten op internet. Je zult het nauwelijks vinden. Dat verklaart dan ook meteen waarom sommige dicteeschrijvers in Den Haag ‘voor pampers’ lagen.
Pampus, dus, met een u. Nu is Pampus een eiland in het IJsselmeer, voor de haven van Amsterdam. Maar voor de Afsluitdijk gebouwd werd, was het een ondiepe plek in de Zuiderzee. De grote handelsschepen die op weg waren naar Amsterdam, konden niet over Pampus heen varen. Ze moesten met scheepskamelen – een soort liften – over de zandplaten heen getild worden.
Voor Pampus ontstonden vaak lange wachtrijen. Er werd dan eten en drank aan boord gebracht, en de bemanning at en dronk zo veel dat ze ‘voor pampus lag’, geheel uitgeteld was.
Ook de samenstellers van het Groot Dictee hebben aan Pampus een kater overgehouden. Ze hadden over het hoofd gezien dat de Woordenlijst ‘voor pampus liggen’ spelt (je moet ook bij de v gaan kijken) en hadden de spelling van Van Dale, met hoofdletter, goedgekeurd. Spellen blijft moeilijk, kennelijk ook voor de jury van het Groot Dictee.