Taalcolumns van Ruud Hendrickx

Oud dankzij de sigaret

Klinkt goed, he, zo’n kop? Nu de VRT rookvrij is en verstokte rokers naar rookkamers en rookhoeken verbannen zijn, dacht ik dat ik die arme donders ook iets positiefs kon melden. Maar helaas. Viel dat even tegen. In een artikel over roken en zonnen stond dat je huid nog extra snel veroudert ‘dankzij’ de sigaret. Dat kan alleen een sadist geschreven hebben.

Toen je de kop boven dit stukje zag, mijn allerbeste achteloze lezer, heb jij waarschijnlijk ook gedacht: “Ik moet meteen weer aan de sigaret als ik oud wil worden, wat die campagne tegen roken ook mag beweren.” Dat heb je namelijk met ‘dankzij’: je verwacht daar iets positiefs bij. ‘Dankzij’ een sms’je werden de moordenaars van Stephanie De Mulder snel opgepakt.

Het klinkt dan ook bijzonder vreemd als je op internet leest dat er vroeger veel ziektes voorkwamen ‘dankzij’ de slechte riolering. Dat moet door een hebberige arts geschreven zijn, denk ik dan.

Of wat moet je hiervan denken: “Dankzij de advocaat van Michel Lelièvre zijn de debatten in het proces-Dutroux nog niet afgerond.”? Dat komt allicht uit de pen van een journalist die er maar niet genoeg van krijgt. In beide gevallen had er beter gewoon ‘door’ kunnen staan.

Wat voor ‘dankzij’ geldt, geldt ook voor ‘danken’. Ook daar verwacht je iets positiefs bij. Dat de VRT het zo goed doet, hebben we aan onze sterke programma’s te ‘danken’. Als de kijkcijfers al eens tegenvallen, is dat alleen maar aan het zonnige weer te ‘wijten’. Had je hier ‘danken’ gezegd, dan klinkt dat wel erg ironisch.