Weet je waar deze taaladviseur wild van kan worden? Behalve dan van een subtiel met lavendel geparfumeerde crème brûlée, en dat niet alleen wegens de met een accent circonflexe gekroonde u geflankeerd door twee met wijkende accenten getooide e’s? Hij wordt wild van dt-twijfelgevallen.

Het begon allemaal met een groepje collega’s die het – zoals zo vaak – niet eens raakten over de spelling van een zinnetje. ‘Daarnaast word je gevraagd om af en toe screenings te beoordelen.’ Over dat ‘word je’ gaat het. Moet dat niet ‘wordt je’ zijn? Wildenthousiast wordt een mens daarvan.

Grammaticale topsport, over minder hebben we het hier niet. De vraag is: welke grammaticale functie vervult ‘je’ in de twijfelzin? En die vraag kun je maar op één voorwaarde beantwoorden: als je weet wat ze bedoelen. Zeg me wat de zin betekent en ik zal je zeggen of het ‘word’ of ‘wordt’ moet zijn.

Het zou kunnen dat iemand aan jou vraagt om af en toe screenings te beoordelen. In dat geval moet het zijn: daarnaast wordt je (jou) gevraagd om af en toe screenings te beoordelen. ‘Je’ is meewerkend voorwerp en het werkwoord staat in de derde persoon. Maar het zou ook kunnen dat iemand jou per se als beoordelaar wil hebben. Dan word jij gevraagd, met het doel screenings te beoordelen. In dat geval is ‘je’ onderwerp van de zin en staat het werkwoord in de tweede persoon.

Grammaticale topsport, zeg ik je. Is het je opgevallen dat de dubbelzinnigheid veroorzaakt wordt door het schijnbaar onbetekenende woordje ‘om’? Als het er niet stond, was er maar één lezing mogelijk: aan jou wordt gevraagd screenings te beoordelen. In dat geval had het alleen maar ‘wordt je’ kunnen zijn.

Met ‘om’ erbij kun je twee kanten uit. Is ‘om’ de weglaatbare spreektalige inleider van de beknopte bijzin die onderwerp is? Of is ‘om’ de verplichte inleider van een doelaanwijzende bijzin? Door dat ene woordje ‘om’ kun je nooit een spelfout maken: ‘word’ en ‘wordt’ zijn allebei goed.

Geweldig, toch? Zo’n crème brûlée met een toetsje lavendel trouwens ook.