Het is niet mijn gewoonte om publiekelijk te zeuren over het ambtenarees van onze overheden. Maar de afgelopen dagen zijn we weer door zo veel wereldvreemd Nederlands overspoeld dat ik stoom moet afblazen.

‘Treinbegeleider’. Proef dat woord eens. Een taalfout kun je het niet noemen, want het is de doodgewone optelsom van ‘trein’ en ‘begeleider’. Maar wie verzint zo’n woord en waarom, als jij en ik het al jaren over de ‘conducteur’ hebben? In dit landje zal de Franse klank van dat woord al wel voldoende geweest zijn om een nieuw, degelijk Nederlands woord te zoeken, denk ik dan. Maar dat klopt niet helemaal, want de Franstaligen hebben natuurlijk geen bezwaar tegen Frans en de NMBS heeft ook hun een nieuw woord in hun maag gesplitst. De Spoorwegen hebben het niet meer over de ‘contrôleur’, nee. De kaartjes worden voortaan geknipt door de ‘accompagnateur’.

En wat is er van de goeie ouwe ‘machinist’ geworden? Die heet nu ‘treinbestuurder’. Dat zegt uiteraard ook niemand, maar alla, ik kan ermee leven: de man bestuurt nu eenmaal de trein. Maar wat ik me moet voorstellen bij iemand die een trein begeleidt, dat weet ik nog altijd niet. Beste mensen, doe gewoon. Onze kijkers en luisteraars hebben het over ‘machinisten’ en ‘conducteurs’. Zullen wij dat ook doen? Tussen haakjes, niemand noemt een machinist een ‘chauffeur’. Wij dus ook niet.

Binnenkort betalen we meer belasting als we drank in blik kopen en krijgen we korting als we glazen flessen kopen. In het ambtenarees wordt dat vertaald met ‘ecotaks’ en ‘ecobonus’. Al is onze overheid specialist ter zake, ze weet nog altijd niet dat je in het Nederlands een ‘belasting’ of een ‘heffing’ oplegt. ‘Taks’ is compleet overbodig Frans. Met ‘bonussen’ is ze minder vertrouwd. Vandaar ook dat ze het over ‘boni’ heeft. Waar dat potjeslatijn vandaan komt, mag Joost weten. Het meervoud van ‘bonus’ is altijd ‘bonussen’ geweest. Niks anders. Maar waarom moet je schermen met zulke duistere termen als ‘ecotaks’ en ‘ecoboni’? Wat is er mis met ‘milieuheffing’ en ‘milieukorting’? Niks. Ik eis een taalbegeleider voor de overheid.