Taalcolumns van Ruud Hendrickx

De paranormaal begaafde pater van de Wetstraat

Ook gehoord of gelezen dat het bedrijfsleven niet op uittredend premier Dehaene zit te wachten? Dat kan ik me best voorstellen. Je zou toch verwachten dat een man van zijn kaliber met beide benen op de grond staat en zich niet met zulke zweverige toestanden inlaat.

Mensen die uittreden hebben het gevoel of de indruk dat ze hun lichaam hebben verlaten. Ze kunnen er van een afstand naar kijken. Uittredingen doen zich vooral voor in benauwde situaties: bij een operatie of bij een auto- of vliegtuigongeluk. Dat weet de encyclopedie van de parapsychologie me te vertellen.

Nu kan ik me best indenken dat Dehaene het na 13 juni benauwd heeft gekregen, maar of hij daarom is uitgetreden? Zo benauwend zal onze doorgewinterde premier zijn nederlaag ook niet ervaren hebben.

Of bedoelde de journalist dat helemaal niet? Heeft premier Dehaene misschien zijn kap over de haag gehangen en is hij priester af? Ik kan het me niet voorstellen. Dehaene uitgetreden … En al die tijd woont hij onder één dak met Celie? Andere pastoors zijn uit hun huis gezet omdat ze samenwoonden.

Alle gekheid op een stokje. Ik bedoel maar, er is een verschil tussen ‘uittreden’ en ‘aftreden’. Priesters, paters en nonnen treden ‘uit’. Ministers, ambtenaren, voorzitters en regeringen treden ‘af’. Allemaal zetten ze een punt achter hun bezigheden, maar je zegt het op een net iets andere manier. Ministers die vergeten te vertellen dat er dioxine in de kippen zit, moeten aftreden. Een kabinet dat ontslag heeft genomen en blijft regeren tot er een nieuw kabinet is, is demissionair (foei, taaladviseur, zo’n lelijk Frans woord) of aftredend.

‘Uittreden’ komt ook in andere contexten voor. Leden die uit een vereniging stappen, zijn uittredende leden. En in Nederland kennen ze ook de vervroegde uittreding. Niet dat ze daar vroeger hun lichaam verlaten dan hier, maar zo noemen ze daar het brugpensioen.