Taalcolumns van Ruud Hendrickx

Klaagbrief van een luisteraar

De heer P. behoort tot het trouwe VRT-publiek. Elke dag kijkt en luistert hij naar onze programma’s en elke dag noteert hij de ontaal die hij heeft gehoord. De heer P. is niet de eerste de beste. Hij is jaren met taal bezig geweest en weet waar hij het over heeft. Om de zoveel tijd laat hij zijn dochter zijn notities aan de taaladviseur bezorgen. ‘Onuitroeibaar’ staat er bij verschillende fouten. Ongelijk heeft de man niet, misschien helpt een beetje pesticide.

”Nelly Maes legt klacht neer”, luidt het in het journaal. Ook tegen Clinton zijn ‘klachten neergelegd’ en de burgemeester van Kruibeke ‘legt klacht neer’ tegen de E17. In het Frans zeggen ze ‘déposer plainte’, maar daarom doen we dat in het Nederlands nog niet. Wij ‘dienen een klacht in’. En dat lidwoord moet er staan. Ook een wetsontwerp wordt ‘ingediend’.

In de Verenigde Staten zijn de senatoren in het proces tegen Clinton ‘ingezworen’. Als hun teennagels waren ingezworen, dat was nog te begrijpen met hun knellende schoenen, maar zijzelf? De senatoren waren ‘sworn in’, zeggen de Amerikanen. In het Nederlands hebben ze ‘de eed afgelegd’. Ze zijn ‘beëdigd’.

De notariskosten en de sociale uitkeringen gingen de afgelopen maand ‘naar omhoog’ en de beurzen ‘naar omlaag’. Schrappen die ‘naar’. Ze gaan ‘omhoog’ en ‘omlaag’, of ‘naar boven’ en ‘naar beneden’.

‘Leuk om weten’ dat het in Egypte ‘aangenaam om wonen’ is. Alleen hadden er wel een paar extra te’s bij gemogen. Leuk om ‘te’ weten dat het in Egypte aangenaam om ‘te’ wonen is.

Ten slotte meldt het weerbericht dat de winter ‘terug’ zijn intrede heeft gedaan en dat de gesmolten sneeuw ‘terug’ aanvriest. Gelukkig waren de wegen snel ‘terug’ vrijgemaakt. Onuitroeibaar, ik zie het de heer P. ‘weer’ op z’n papiertje schrijven.