Mag ik even iets vragen, beste lezer? Hoe heb je de titel van dit stukje gelezen? Ik durf er wat op te verwedden dat alle a’s als een doffe a klonken. Of behoor je tot de uitzonderingen die ‘de gehendikepte fen’ lezen? Of ben je toevallig de nieuwslezer die de kerk netjes in het midden houdt en het steevast over ‘de gehendikapten’ heeft? Op zeker spelen, heet dat.

Wij, Vlamingen, hebben iets met vreemde woorden: we houden er niet van. Waarschijnlijk hebben we zo lang onder het juk van het Frans gezeten dat we alles wat ook maar enigszins vreemd klinkt, krampachtig proberen te weren of te vernederlandsen. Dat leidt tot zulke idiote woorden als stortbad – terwijl iedereen het in de omgang over een douche heeft – en geldbeugel – in gewonemensentaal een portemonnee.

Ook in de uitspraak zijn we bang voor alles wat vreemd klinkt. Meneer Baeyens uit Turnhout heeft het me dinsdag nog gezegd: “De VRT zou beter een voorbeeld nemen aan VTM, die onze mooie Vlaamse taal” – uiteraard zijn woorden – “wel goed spreekt.” Wat zeggen die VTM’ers dan wel en wij niet? ‘Dossier’, meneer, en niet dat foeilelijke ‘dosjee’!

Meneer Baeyens hoort waarschijnlijk ook liever ‘gehandikapt’ dan ‘gehendikept’. Ik hoor hem al zeggen dat die e’s toch zo aanstellerig zijn. En dan al die ‘gengsters’, ‘fens’, ‘kerrevens’ en ‘metsjen’, meneer, dat kan toch niet! Alsof Engelse woorden plots Nederlands worden als je de letters ervan anders uitspreekt.

Is je intussen al iets opgevallen, beste lezer? In al die gewraakte woorden staat een a. Wij, Vlamingen, vertikken het om die uit te spreken als een e. Dat een computer een ‘kompjoeter’ is, geen probleem. Dat een website een ‘websaait’ is, geen probleem. Maar dat een handicap een ‘hendikep’ is … Daar doen we niet aan mee, da’s dikdoenerij! Maar we smeren wel ‘zjem’ op onze boterham en zetten ‘mennedzjers’ aan het hoofd van onze netten.

Even serieus. Wie ‘handikap’, ‘fan’, ‘karavan’, ‘gangster’ en ‘matsj’ zegt, doet aan spellinguitspraak. Je spreekt die woorden alleen maar uit met een a omdat je die a geschreven ziet staan. Had je die woorden geleerd doordat je ze hoorde gebruiken, dan sprak je ze waarschijnlijk met een e uit. In elke maffiafilm hebben ze het over ‘gengsters’, niet over ‘gangsters’.

Of hebben we te goed geluisterd, maar dan wel naar de verkeerde mensen? In het Frans hebben al die a-woorden een duidelijk hoorbare a. Maar we houden ook niet van Frans, he? Dus … Engelse woorden kunnen we het best op z’n Engels uitspreken.