Taalcolumns van Ruud Hendrickx

Het grotere geslacht van de onzijdige

“Om te beginnen wil ik je zeggen dat ik je stukjes in ‘Open Kaart’ erg apprecieer, niet alleen om de taalwenken, maar ook omdat ze vlot en vaak geestig geschreven zijn.” Hartelijk dank voor het compliment, beste collega.

“Ter zake. Ik wilde graag je mening vragen over twee taalfouten die heel vaak in de media voorkomen. ‘Groter als’, wat doen we ermee als heel Nederland dat zegt en soms schrijft? Het land kan op die manier ‘haar’ belangen beter verdedigen (onlangs gehoord op VRT, maar de voorbeelden zijn legio). Het kan wel zijn dat het genusgevoel verloren gaat, maar moeten we dit tolereren?”

We hebben het allemaal op school geleerd: ‘even groot als’, ‘groter dan’. En laten we het ook zo maar houden. ‘Groter als’ is beslist niet ongewoon, zeker niet in de spreektaal. Ook in Belgische dialecten komt het heel vaak voor. Net misschien daarom is het niet voor alle taalgebruikers aanvaardbaar.

Volgens de taaladviesbank van de Taalunie is het gebruik van ‘dan’ na een vergrotende trap zelfs “een onderscheidend kenmerk voor correct en verzorgd Nederlands”. De ANS doet er nog een schepje bovenop: “Wie moeilijkheden op dit gebied wil vermijden, kan zich daarom beter van het gebruik van ongelijkheid-aanduidend ‘als’ onthouden”. Wie zijn wij om dat ondubbelzinnige advies in de wind te slaan? ‘Groter dan’ dus.

En nee, beste collega, het land en ‘haar’ belangen moeten we niet tolereren. Taal is dikwijls geen kwestie van zwart of wit, maar in dit geval is ze dat voor één keer wel. Bij onzijdige woorden in het enkelvoud hoort het bezittelijk voornaamwoord ‘zijn’. Punt. Het paard staat in ‘zijn’ stal, het tijdschrift heeft ‘zijn’ oplage zien vergroten, het land kan ‘zijn’ belangen beter verdedigen.

Er is maar één uitzondering: als het om mensen gaat, bepaalt het natuurlijke geslacht of je ‘zijn’ of ‘haar’ zegt. ‘Meisje’ en ‘dochtertje’, bijvoorbeeld, zijn allebei het-woorden, maar toch gebruik je ze met ‘haar’. Heeft dat meisje ‘haar’ auto op slot gedaan? Zijn dochtertje heeft ‘haar’ schaatsen laten liggen.

En nu maar hopen dat we niet te vaak meer een scheve schaats rijden.