Een taaladviseur heeft het ook niet altijd bij het rechte eind en dat geeft hij dan ook grif toe. Een paar weken geleden ging het erover dat ‘Hoedt u voor namaak’, met -dt, wel erg ouderwets is en dat het niet de bedoeling kon zijn dat ‘Typisch Chris’ zo overkwam. Maar volgens de netleiding was het dat wel. Ze wilde er ouderwetse degelijkheid mee suggereren en dat archaïsche past volgens haar bij typetjes als Kamiel Spiessens en de politiecommissaris. Genoteerd, maar hoed u voor zulke dt’s in gewone teksten.
Nu we het toch over ‘u’ hebben … De ‘moeder van alle verkiezingen’ (wat een onding, zeg) staat er aan te komen, de politici lanceren nieuwe ideeën, kraken die van de anderen af en laten zich er graag over interviewen. En dan hoor je steevast vragen als: “Wat vinden jullie daarvan, meneer de minister?” Dat kan niet.
Het is duidelijk dat er niet naar de persoonlijke mening van de minister wordt gevraagd, maar wel naar die van zijn partij of van zijn kabinet. Het gebruik van ‘jullie’ klinkt ook in dat geval erg informeel. Als je elke persoon apart met ‘u’ zou aanspreken, moet je ook de groep met ‘u’ aanspreken. Komt dat onduidelijk over, dan kun je de naam van de groep, de commissie, de stuurgroep, de vereniging, het bedrijf gebruiken. “Wat vindt de stuurgroep Taaladvies over deze stukjes, meneer de voorzitter?” “Is uw partij het daarmee eens, meneer de minister?”
Als je als moderator een aantal gasten aan tafel hebt, kun je evenmin ‘jullie’ gebruiken als je ze samen wilt aanspreken. ‘Jullie’ is de meervoudsvorm van ‘je’. De meervoudsvorm van ‘u’ is ook ‘u’. Als het niet duidelijk is dat je de hele groep bedoelt, voeg er dan iets aan toe: ‘ik dank u allebei’, ‘ik dank u allemaal’, ‘dames en heren, ik dank u voor dit gesprek’.